Ποιος επιτέλους ήταν ο καπετάνιος του ιαπωνικού φορτηγού πλοίου «Τοκέϊ Μαρού» (Tokei Maru), του πλοίου που την ώρα της καταστροφής της Σμύρνης έτυχε να βρίσκεται στο λιμάνι της πόλης και να γίνει σανίδα σωτηρίας για 825 ανθρώπους, Έλληνες και Αρμένιους κάθε ηλικίας; Αρκετοί είναι αυτοί που ψάχνουν να βρουν στοιχεία για την ταυτότητα εκείνου του ανθρώπου που πήρε την απόφαση να πετάξει στη θάλασσα ένα φορτίο αξίας αρκετών εκατομμυρίων ευρώ (σε σημερινό νόμισμα), προκειμένου να επιβιβαστούν στο πλοίο όσο το δυνατόν περισσότεροι πρόσφυγες. Ανάμεσα σ’ αυτούς που κάνουν την αναζήτηση είναι και ο Θεσσαλονικιός σκηνοθέτης Ζάχος Σαμολαδάς, ο οποίος μιλά για την ιστορία αυτή στο τεύχος του περιοδικού ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Τονίζει μεταξύ άλλων πως στόχος του δεν είναι μόνο να βρει το όνομα του «καπετάνιου-μύθου», αλλά και να γυρίσει την ιστορία σε ταινία. Θέλει μάλιστα η ταινία να είναι έτοιμη το 2022, χρονιά που συμπληρώνονται τα 100 χρόνια από την καταστροφή της Σμύρνης.
Διαβάστε στη συνέχεια το κείμενο (του Μπάμπη Γιαννακίδη με τίτλο «Ένας θρύλος στη σκιά του χρόνου»), όπως δημοσιεύεται στο περιοδικό ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ του ΑΠΕ-ΜΠΕ: Το τηλεγράφημα με ημερομηνία 18 Σεπτεμβρίου 1922 γράφει: «Ένα γιαπωνέζικο πλοίο πήρε μερικούς πρόσφυγες, και άκουσα πως πέταξε το φορτίο του για τον σκοπό αυτό. Επιβάτες του πλοίου μιλούν για τη συγκινητικά ευγενική συμπεριφορά του ιαπωνικού πληρώματος». Αποστολέας του είναι ο τότε Αμερικανός πρόξενος στη Σμύρνη Τζόρτζ Χόρτον. Παραλήπτης το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ.
-
Το πλοίο στο οποίο αναφέρεται είναι το ιαπωνικό φορτηγό «Τοκέϊ Μαρού» (σ.σ. στα ιαπωνικά tokei σημαίνει ρολόι και maru θάλασσα).
-
Το φορτίο που μετέφερε και μ’ εντολή του καπετάνιου… πετάχτηκε στα νερά του λιμανιού της Σμύρνης ήταν πανάκριβα μετάξια, υφάσματα και πορσελάνες (σ.σ. δημοσίευμα εφημερίδας του Πειραιά της περιόδου εκείνης αναφέρει φορτίο αξίας 200.000 λιρών Αγγλίας, σημερινά περίπου 48-50 εκατ. ευρώ).
-
Οι πρόσφυγες που επιβιβάστηκαν δεν ήταν «μερικοί», αλλά 825 Έλληνες και Αρμένιοι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά που γλύτωσαν την τελευταία στιγμή και οδηγήθηκαν στον Πειραιά.
Ο άγνωστος πρωταγωνιστής
Η ιστορία του «Τοκέι Μαρού» δεν είναι ευρέως γνωστή, εκείνο όμως που παραμένει τελείως άγνωστο είναι το όνομα του καπετάνιου, του ανθρώπου που με τις επιλογές του έσωσε 825 ψυχές. «Έχουμε όλα τα στοιχεία για το πλοίο, το τονάζ, τα λιμάνια που πέρασε, πού ήταν ασφαλισμένο, τα πάντα, εκτός από το όνομα του καπετάνιου», λέει στο ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ο Θεσσαλονικιός Ζάχος Σαμολαδάς, ένας από τους ανθρώπους που σε παγκόσμιο επίπεδο ερευνούν για τον εντοπισμό της ταυτότητας του καπετάνιου. Εξάλλου, πόσο εύκολο είναι να βρει κανείς στοιχεία για γεγονότα που σημειώθηκαν σε μια ιδιαίτερα τρικυμιώδη εποχή, όταν μάλιστα ακολούθησε ο δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος στη διάρκεια του οποίου βομβαρδίστηκαν κτήρια και υπηρεσίες και μαζί τους χάθηκε πολύτιμο αρχειακό υλικό;
Το τρέιλερ του «Tokei Maru»